Fatih Dönmez: Dünyanın İkinci Büyük Nadir Toprak Elementi Rezervi

AK Parti’den Beylikova Nadir Toprak Elementleri Rezervi Hakkında Kritik Açıklama: “Peşkeş İddiaları Asılsız”

Eskişehir Beylikova’da bulunan dünyanın ikinci büyük nadir toprak elementleri (NTE) rezervi hakkındaki son tartışmalar, AK Parti Eskişehir İl Başkanlığı’nda düzenlenen basın toplantısıyla gündeme taşındı. Eskişehir Milletvekili ve Geçtiğimiz Dönem Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ile AK Parti İl Başkanı Gürhan Albayrak, konuyla ilgili basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.

Eskişehir Beylikova’da bulunan nadir toprak elementleri (NTE) rezervi hakkındaki “ABD’ye taviz verildiği” veya “madenlerin peşkeş çekileceği” yönündeki iddiaların tamamen asılsız olduğu belirtildi. Açıklamada, projenin tamamen millî üretim iradesi, yerli mühendislik ve şeffaf bir süreçle yürütüldüğü vurgulandı.

Fatih Dönmez: "Dünya Tarihine Geçen Bir Keşif"

Beylikova’daki NTE rezervini ilk kez Temmuz 2022’de kamuoyuna duyuran dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, bu toplantıda da keşfin önemini yineledi:

Dönmez, 2022'deki açıklamasında, “2011’de başlayan çalışmalarımızda toplam 6 yıl içerisinde 125 bin 193 metre sondaj yapıldı. 59 bin 121 numune toplandı... analizler sonucunda da 694 milyon ton nadir toprak elementi keşfi gerçekleştirilmiş oldu. Bu keşifle dünyanın en büyük ikinci rezerv sahası oldu,” ifadelerini kullandığını hatırlattı.

Dünyanın İkinci Büyük NTE Rezervi

Beylikova’daki maden sahasının uluslararası stratejik önemi şu verilerle ifade edildi:

• Rezerv Büyüklüğü: 2022 yılında keşfedilen sahada 694 milyon ton kaynak ve yaklaşık 12,5 milyon ton nadir toprak oksidi (NTO) tespit edildi.

• Küresel Konum: Beylikova, Çin’in Bayan Obo sahasından sonra dünyanın en büyük ikinci NTE rezervi konumundadır.

• Kapsam: Sahada bilinen 17 elementten 10’u bulunmakta ve tüm süreç Eti Maden tarafından yürütülmektedir.

• Çalışmalar: 125 bin metre sondaj ve 59 binden fazla numune analizi, üniversiteler ve yerli Ar-Ge kuruluşlarının katkısıyla tamamlanmıştır.

Asılsız İddialara Net Cevap ve Projenin Stratejik Önemi

AK Parti, rezervin "ABD’ye taviz verildiği" veya "cevherin ucuza peşkeş çekileceği" yönündeki iddiaların tamamen asılsız olduğunu kesin bir dille yalanladı.

• Rezerv Bilgileri: Sahada 694 milyon ton kaynak ve yaklaşık 12,5 milyon ton NTO tespit edildiği ve projenin Çin'in Bayan Obo sahasından sonra dünyanın ikinci büyük NTE rezervi olduğu teyit edildi. Tüm süreç Eti Maden tarafından yerli mühendislik kabiliyetiyle yürütülmektedir.

• Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Vizyonu: Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 18 Nisan 2023’teki tesis açılışında, "Bu tesis, Türkiye’yi nadir toprak elementleri üretiminde dünya ligine taşıyacak," sözleriyle projenin vizyonu ortaya kondu.

• Üretim Hedefi: Yerli mühendislikle kurulan pilot tesis, yıllık 1.200 ton cevher işleme kapasitesine ulaştı. Planlanan endüstriyel tesis ise yıllık 570 bin ton cevher işleyerek 10 bin ton NTO üretecek ve Türkiye’yi dünyada ilk 5 üretici arasına taşıyacaktır.

• İş Birliği: Türkiye’nin hiçbir ülkeye kaynak devri yapmadığı, yapılan görüşmelerin yalnızca bilgi ve teknoloji transferine dayalı olduğu ve yerli üretimi güçlendirmeyi amaçladığı vurgulandı.

Çelişkili Engellemeler Vurgusu:

Açıklamada, projenin ilerlemesine yönelik eleştiriler ve engelleme çabalarına da dikkat çekildi. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin 2021 yılında ÇED olumlu kararına iptal davası açması, "iyi niyetli olmayan çelişkili bir yaklaşım" olarak nitelendirildi.

Sonuç olarak, Beylikova projesinin, Türkiye’yi savunma, enerji ve ileri teknoloji sektörlerinde dışa bağımlılıktan kurtararak, hammadde ihraç eden değil, teknoloji üreten bir ülke konumuna getirecek stratejik bir adım olduğu belirtildi: "Türkiye, kendi teknolojisini kendi topraklarından çıkarıyor.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Vizyonu ve Teknoloji Hamlesi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde başlatılan bu projenin, Türkiye'yi küresel ligde üst sıralara taşıyacağı belirtildi:

• Pilot Tesis: Tamamen yerli mühendislik gücüyle kurulan pilot tesis, yıllık 1.200 ton cevher işleme kapasitesine ulaşmış ve endüstriyel üretime geçiş aşamasına gelmiştir.

• Hedef: Planlanan endüstriyel tesis, yıllık 570 bin ton cevher işleyerek 10 bin ton nadir toprak oksidi üretecek. Bu adım, Türkiye’yi dünyada ilk 5 NTE üreticisi arasına taşıyacak niteliktedir.

Asılsız İddialara Kararlılıkla Yanıt

Son günlerde ortaya atılan "ABD’ye taviz verildi", "gizli anlaşma yapıldı" ve "cevher halinde ucuz fiyattan ABD’ye peşkeş çekileceği" gibi iddialara karşı net yanıtlar verildi:

• Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Açıklaması: Erdoğan, "Beylikova'daki nadir toprak elementleri sahasının herhangi bir ülkeye verilmesi asla söz konusu değildir. Her kim bunu iddia ediyorsa, kendi ülkesine iftira atıyor demektir," ifadeleriyle iddiaları yalanladı.

• İş Birliği Temeli: Türkiye’nin hiçbir ülkeye kaynak devri yapmadığı; yapılan tüm görüşmelerin bilgi ve teknoloji transferine dayalı olduğu ve yerli üretimi güçlendirecek rasyonel teknoloji işbirliklerini kapsadığı belirtildi.

Stratejik Öncelik ve Çelişkili Engellemeler

Açıklamada, projenin engellenmeye çalışılması büyük bir çelişki olarak gösterildi:

• Çelişki: Bir yandan "çalışma yok" eleştirileri yapılırken, diğer yandan Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin 2021 yılında ÇED olumlu kararına iptal davası açmasının iyi niyetli bir yaklaşım olmadığı kaydedildi.

• Projenin Önemi: Beylikova projesi; savunma, enerji, uzay ve ileri teknoloji sektörlerinde dışa bağımlılığı azaltacak, Türkiye’yi hammadde ihraç eden değil, teknoloji üreten bir ülke konumuna getirecektir. Eskişehir, bu vizyonun merkezlerinden biri olarak konumlandırılmıştır.

Açıklama, "Biz kaynaklarımızı milletimiz için işliyoruz. Ne dışa bağımlıyız, ne de kimsenin lütfuna muhtacız. Türkiye, kendi teknolojisini kendi topraklarından çıkarıyor,” sözleriyle son buldu.